Q&A met Paul Cupido
Fotoacademie (FOAC): Paul, in mei 2017 studeerde je Cum Laude af aan de Fotoacademie. Sindsdien ging het snel met je nieuwe carrière. Je werd door GUP geselecteerd voor New Photography Talent 2018, je werd genomineerd in verschillende contests, je won de Belfast Photo Festival Artist in Residency en kreeg de De Hariban Jurors’ Choice Award in Japan. Je werk werd opgenomen in Foam Editions, je ging samenwerken Kahmann Gallery en nam deel aan internationale groepsexposities. Momenteel heb je een eerste solo in het vooruitzicht bij Bildhalle in Zürich, een galerie die jouw werk ook zal vertegenwoordigen op Photo Basel en Photo London. Kun je in het kort vertellen welke stappen je hebt gezet om dit te bereiken? Met andere woorden: hoe maak je (de juiste) keuzes?
Paul Cupido (PC): Na mijn afstuderen kwam alles in een stroomversnelling. Natuurlijk had ik dit vooraf allemaal niet kunnen bedenken, maar ik geloof wel dat wanneer je met hart en ziel werkt vanuit je intuïtie er energiestromen zullen ontstaan waarmee je ‘vanzelf’ verder komt. Ik heb bewust naar het afstuderen toegewerkt. Na vier jaar studeren en opladen wilde ik graag iets laten zien en een statement maken. Keuzes maak ik door me te focussen op het werk en door gericht in te zenden, zoals bijvoorbeeld de Hariban Award. Die paste als een handschoen en werkte ondersteunend voor m’n werk.
FOAC: Had je dromen en heb je jezelf doelen gesteld ten tijde van je afstuderen en zo ja, heb je die al bereikt, of heb je al doelen moeten bijstellen?
PC: Van het werkveldonderzoek had ik behoorlijk studie gemaakt. Ik kwam er vooral achter wat ik niet wilde en daardoor werd ook duidelijk wat dan wél. Omdat ik het gevoel van pionieren was kwijt geraakt en zocht naar ‘ruimte’ om mezelf weer vrij te kunnen uiten, wilde ik in elk geval geen fotograaf zijn in de traditionele zin, in opdrachtgever-opdrachtnemer verband, oftewel als dienstverlening. Ik droomde ervan autonoom te zijn en een galerie te vinden die mijn vrije werk zou willen tonen. Omdat ik bepaald niet tot de gevestigde orde behoor, zijn er genoeg uitdagingen en zijn dit spannende tijden voor mij. Zowel Kahmann als Bildhalle zijn bijzonder gepassioneerd, maar steven natuurlijk ook naar verkoop. Waar niets mis mee is: dat is ademen en het bloed laten stromen. Het voelt bijzonder wanneer mensen geraakt worden door een beeld dat je hebt gemaakt; met de energie en middelen die daarbij vrijkomen, valt weer nieuw werk te maken. Anderzijds moet het niet alleen maar draaien om mooie beelden verkopen. Het blijft zoeken naar het ideaal: met visueel aantrekkelijk werk tegelijkertijd een gelaagd verhaal vertellen. Maar ik ben positief gestemd, want de galeriewereld ontwikkeld zich enorm, er is veel mogelijk en het wordt steeds musealer.
FOAC: Hoeveel tijd heb je het afgelopen jaar besteed aan het maken van nieuw werk en heeft de druk(te) van je nieuwe bestaan invloed gehad op je project Searching for Mu, waarvan je een eerste fase liet zien op je afstudeerpresentatie?
PC: Het afgelopen jaar bezocht ik Japan een paar keer en ben ik afgereisd naar de eilandjes Ishigaki, Iromote en Taketomi (in de ‘blauwe zone’; gebieden waar mensen langer leven dan gemiddeld) om verder te werken aan Searching for Mu. Hier is veel uitgekomen en na de Japanse jungle kwam ik afgelopen zomer in de Braziliaanse Amazone terecht in het kader van een artist-in- residence. Daar ontstond een tweede peiler voor m’n werk: de notie van ‘tipping-point’ en het idee van het Antropoceen.
Soms heb ik het gevoel dat tijd een schaars goed is, maar het voelt niet als drukte. Exposities, festivals en beurzen zijn als tussenmomenten waarop je iets moet laten zien en werk ‘af’ moet hebben. Dat worden dan bakens in de voortdurende zoektocht, maar het zijn ook de momenten om mensen te spreken en te horen hoe mijn beelden worden geïnterpreteerd, om mee te gaan in de ervaringen en herinneringen van de kijker. Ik vind het bijzonder leuk om op die tussenmomenten ook met andere fotografen en kunstenaars te spreken.
FOAC: In je artist statement valt het volgende te lezen: “I want to take pictures, while forgetting about the process of photography, until I’m saturated with an existential sense of life.” Is het maken van beelden voor jou het middel om aan die essentie te raken? Gaat het om meer dan het proces en jouw eigen zoektocht en wil je iets van die essentie delen met je publiek? Is die essentie ook zonder fotografie te bereiken?
PC: Het is voor mij de manier om te begrijpen en voelen dat we allemaal maar kleine, zwevende deeltjes zijn. Door een stuk om te fietsen of een reis te maken met je camera openen je zintuigen en als het meezit verzeil je in de staat van de spelende mens (de mooiste manier van zijn). Het is een manier om een onderwerp compleet te doorleven en alle bijbehorende emoties te voelen. Voor mij gaat het om de ervaringen achter de foto’s, die op zichzelf beschouwd ‘slechts’ bijproducten zijn. Tijdens het maakproces kan fotografie behoorlijk egoïstisch voelen, maar ik streef er juist naar om egoloos werk te maken. Het gaat me vooral om het invoelbaar maken van emoties, de betekenis van herinneringen en het existentiële. Fotografie is een manier om een universum in één traan te herkennen of andersom.
FOAC: Heb je jouw koers voor de komende jaren helder voor ogen en waar droom je van?
PC: Fotografie houdt nauw verband met persoonlijke groei, wat betekent dat mijn stijl met me mee evolueert. Ik hoop bijvoorbeeld met m’n nieuwe Amazone-project iets te kunnen bijdragen aan het gecompliceerde debat over deze destructieve tijd van de dominantie van de mens, door wetenschappers inmiddels gedoopt tot het Antropoceen (het tijdperk van de mens). Samen met uitgever Esther Krop werk ik nu aan een boek over dit werk. En met vormgever Akiko Wakabayashi (die ook mijn Searching for Mu publicatie heeft ontworpen) werk ik aan een boek over een hallucinerende episode van Mu. Ik hoop dat de boeken in september 2019 gepubliceerd kunnen worden. Verder zijn de lijnen dit jaar al uitgezet door mijn twee galleries, die wel doorpakken, waardoor er genoeg op me af komt. De professionele ondersteuning die daar bij komt kijken is prettig, met team en veel ervaring. Verder zit in het klasje van Klavdij Sluban, die een jaar lang meekijkt en telkens de juiste oneliners paraat heeft om de boel op scherp te houden. “Creation stops when recipe starts.” Oftewel: blijf jezelf opnieuw uitvinden. Aan Searching for Mu komt geen einde. Ik hoop nog lang verder te mogen zoeken (op de talloze wegen) naar het oneindige niets...
