Column #16 'Het maatschappelijk bewustzijn'

'Of je wilt of niet, in de huidige tijd lijkt bijna geen enkele keuze nog vrijblijvend. Er is altijd wel een of ander vingertje dat op zijn minst waarschuwt, en soms zelfs zo dreigend zwaait dat je er al voor kiest om datgene wat je wil doen maar laat voor wat het is en het niet doet. Nu heb ik daar zelf nooit zo heel veel last van en lijk ik soms meer op een arme boer in Brazilië die ook wel eens wat wil, of dat nu slecht is voor het klimaat op wereldschaal of niet. Ondertussen branden ook de bossen in Siberië en zijn er vingers die lijnrecht tegenover elkaar zwaaien. De ene kant roept dat het te laat is en de andere werpt tegen dat die branden er altijd al waren. Om de een of andere reden zitten de meeste beeldmakers aan de kant van de maatschappijkritiek. Dat komt waarschijnlijk door de gedachte dat je zowel als documentair beeldmaker, maar ook als autonoom kunstenaar, een verantwoordelijkheid hebt naar de maatschappij en dat je mensen moet opvoeden. En vroeger moest dat ook, opvoeden, omdat de massa onopgevoed was. Die tijd is echter voorbij. Je kunt nu veel meer vanuit een al aanwezige basis aanleren zelf een keuze te maken, met als gevolg dat het aantal zwaaiende vingers toeneemt. Op een korte reis langs de drie belangrijkste steden in de Finse Bocht (inderdaad met het vliegtuig heen en weer) waren ook diverse foto exposities. Doisneau en Jimmy Nelson in Tallinn, waarbij ik de laatste heb gelaten voor wat het is, ook al zie ik dat het knap gemaakt is; Nick Brandt in Helsinki met “Inherit the Dust”, een project dat op indrukwekkende wijze de invloed van de mens op de verdwijnende Afrikaanse natuur toont, zonder de mensen zelf als schuldige aan te wijzen en zelfs als medeslachtoffer laat zien.'